shape
Szukaj
Konto
Koszyk
0

Kawa w aspekcie historycznym, kulinarnym i społecznym

Kawa w aspekcie historycznym, kulinarnym i społecznym

Spójrzmy na kawę z różnej perspektywy: historycznej, kulinarnej i społecznej.

Krótka historia kawy

Początki historii kawowego naparu sięgają, co najmniej początków naszej ery. I choć o tym, jak kawę odkryto krąży kilka pięknych legend, to na pewno wiadomo tylko tyle, że pochodzi z Etiopii. Mieszkające tam plemiona poznały się szybko na cudownych ziarenkach, a ich potomkowie do dziś z powodzeniem uprawiają i eksportują je na cały świat. Z Etiopii za sprawą kupców arabskich kawa trafiła do Jemenu, a stamtąd do całej Arabii. Kolejnymi miłośnikami magicznego napoju stali się mieszkańcy Stambułu, u których zwyczaj wspólnego picia kawy zapoczątkował powstanie pierwszych kawiarni. W XVI wieku kawiarnie stały się bardzo popularne na Bliskim Wschodzie. Oprócz filiżanki kawy oferowały już wówczas zróżnicowane programy kulturalne – koncerty, przedstawienia i wspólną grę w popularne szachy. Kawiarnie stały się również miejscem wymiany najnowszych informacji; niektórzy określali je jako „szkoły mędrców”, ponieważ w kawiarniach pojawiali się głównie ludzie nieco lepiej wykształceni. Z Turcji kawa powędrowała dalej, robiąc szybką karierę praktycznie na całym świecie. 

W Polsce po raz pierwszy obecność kawy, która trafiła tu dzięki Turkom, odnotowano w XVII wieku. Wieść głosi, że pierwsza kawiarnia powstała w Gdańsku, a kawę spożywano tam w klasycznym stylu. W okresie międzywojennym XX wieku spędzanie czasu przy filiżance kawy stało się popularne wśród ludzi wykształconych. Kawiarnie zyskiwały rzesze stałych klientów. Po II wojnie światowej, a szczególnie w okresie późnego PRL-u, kawa była towarem deficytowym i wysoce pożądanym. Kawa zyskała magiczną, sprawczą moc i nawet najmniejsza paczka potrafiła przyspieszyć załatwienie właściwie każdej sprawy, stała się również przedmiotem towarowej wymiany i niezbędnym elementem prywatek dla dorosłych. 

Oryginalne sposoby na aromatyczną kawę

Dziś kawę przyrządza się na wiele zróżnicowanych sposobów. Najstarsze sięgają dawnych arabskich i tureckich tradycji, a najnowsze powstają za sprawą ciekawych eksperymentów, tworząc aktualne kawiarniane trendy. Oprócz klasycznych i nowych sposobów parzenia i podawania kawy, w różnych zakątkach świata można spotkać ciekawe metody stworzone przez lokalnych amatorów kawy. I tak w Wietnamie narodziła się tradycja parzenia kawy w specjalnym naczyniu, o prostej konstrukcji. To zaparzacz phin – typowo wietnamski wynalazek, coraz częściej spotykany również w Polsce dzięki wietnamskiej mniejszości otwierającej bistra i lokale w największych miastach. Oprócz sposobu parzenia, kawę po wietnamsku wyróżnia obfity dodatek w postaci słodkiego, skondensowanego mleka. Dzięki temu kawa zyskuje nie tylko charakterystyczny smak, ale również ciekawą, warstwową strukturę. Kawa z zaparzacza phin to bardzo popularny napój sprzedawany na ulicach Wietnamu. Jeśli nie mamy okazji spróbować jej w kawiarni, warto przyrządzić ją w domu. Wystarczy kupić odpowiedni zaparzacz, który jest stosunkowo niedrogi oraz skondensowane mleko. Przygotowanie kawy po wietnamsku jest bardzo proste. Skondensowane mleko wlewamy do szklanki, na której ustawiamy zaparzacz phin. Wsypujemy do niego zmieloną kawę, ugniatamy i powoli zalewamy gorącą wodą. Przykrywamy i odstawiamy na parę minut. Latem kawa po wietnamsku bywa serwowana na zimno, jako pobudzający napój chłodzący – wystarczy dodać do mleka kilka kostek lodu. 

 

 

Z Azji przenieśmy się do Europy. Bardzo ciekawą odsłoną kawy jest popularna w chłodniejszych rejonach kontynentu kawa po szwedzku, czyli… z jajkiem! Zapewne wielu czytelników skrzywiło się z niesmakiem na samą myśl wypicia takiej kawy. Jednak nie taka kawa straszna, jak się wydaje, myśląc o połączeniu szlachetnych ziaren z jajkiem. Mimo nazwy jest znana praktycznie w całej Skandynawii, a przyrządza się ją za pomocą zaparzacza typu french press. A więc bierzemy wybraną kawę Woseba, surowe, świeże jajko, rondelek i naczynie, w którym porcję świeżo zmielonej kawy miesza się z jajkiem. W rondelku należy zagotować szklankę wody, dodać do niej kawę z jajkiem i mieszając, gotować parę minut. Następnie należy dodać kolejną szklankę wody i po 2 minutach przelać całość do zaparzacza. Po dokładnym wyciśnięciu kawa po szwedzku jest gotowa. Jej smak jest intrygujący i z pewnością warto jej spróbować. 

 

 

Stosunkowo nowym sposobem parzenia, który zdobywa podniebienia kawoszy w USA i Europie jest Bulletproof Coffee, czyli… kawa kuloodporna. Jej skład i sposób przyrządzania wymyślił amerykański bloger. Swoją szybką karierę zawdzięcza zapewnieniom twórcy, że ma działanie odmładzające i wyszczuplające, a to w czasach epidemii otyłości i kultu piękności najlepsza, choć raczej nieprawdziwa wiadomość. Na czym polega magiczna moc przyciągania Bulletproof Coffee? Ciekawy pomysł, piękne obietnice czy wyjątkowy smak? Zapewne wszystko po trochu. Kawa tego typu to mieszanka podwójnego espresso, niesolonego masła klarowanego i organicznego oleju kokosowego. Przyrządza się ją, miksując dokładnie wszystkie składniki. Kawa Bulletproof ma faktycznie ciekawy smak, a dzięki wysokiej zawartości masła i oleju ma bardzo przyjemną konsystencję. Czy faktycznie odchudza i odmładza? O tym przekonamy się zapewne za jakiś czas. 

 

 

Mocne atuty

Kawa swoją ogromną popularność zyskała nie tylko dzięki walorom smakowym i towarzyskim, ale przede wszystkim dzięki wielu cennym właściwościom. Każdy przeciętny amator czarnego napoju, jak i wymagający koneser, ceni ją przede wszystkim za moc charakteru, złożony smak i pobudzający aromat. Bogactwo odmian i gatunków pozwala każdemu znaleźć ulubione ziarno i optymalny sposób parzenia przysłowiowej małej czarnej. Jednak walory organoleptyczne to tylko część skarbów, jakie kryją w sobie te drobne, niepozorne ziarenka. Okazuje się, że kolejne badania potwierdzają pozytywny wpływ kawy na zdrowie. Zawiera wiele cennych antyoksydantów, które chronią organizm przed zgubnym działaniem nadmiaru wolnych rodników – przyczyną powstawania wielu nowotworów. Wysoka zawartość polifenoli działa nie tylko przeciwnowotworowo, ale wspomaga również układ krążenia. O szkodliwości kofeiny krąży wiele mitów, jednak wiadomo nie od dziś, że kawa spożywana regularnie, ale w umiarkowanych ilościach, jest po prostu zdrowa. Nadmiaru kofeiny unikać muszą jedynie osoby zmagające się ze zbyt wysokim ciśnieniem. Co ciekawe, wiele badań potwierdza prozdrowotny wpływ szczególnie w przypadku kobiet. Okazało się, że codzienne picie 2-3 filiżanek prawdziwej, zaparzonej kawy zmniejsza prawdopodobieństwo zachorowania na raka piersi, jak i pojawienia się w pewnym wieku osteoporozy. Odpowiednio skomponowana dieta plus regularne picie kawy, obniża ryzyko zagrożenia rakiem piersi nawet o 65%. Dzięki najnowszym badaniom mamy więc niezbite dowody na to, że naturalna, dobrze przyrządzona kawa spożywana w odpowiednich ilościach (za bezpieczną dawkę przyjmuje się do 400 miligramów kofeiny dziennie) to źródło zdrowia. Kawa polepsza koncentrację i nastrój, zwiększa wydolność organizmu i stymuluje działanie ośrodkowego układu nerwowego. Wyostrza uwagę, zapobiega demencji i chorobie Alzheimera, co nie pozostaje bez znaczenia w coraz dłużej żyjących społeczeństwach. 

Kawa łączy ludzi

Kawa to nie tylko smaczny i zdrowy, lekko stymulujący napój o wielu cennych walorach. Jej wspólne spożywanie stanowi od wieków swego rodzaju rytuał w kulturze wielu narodów. Jest najlepszym powodem i doskonałym zaproszeniem do spotkania. To przy kawie zapadają najważniejsze decyzje, rodzą się przełomowe pomysły, nawiązują nowe znajomości, przyjaźnie i pary. Kawa towarzyszy podpisywaniu kontraktów i umów handlowych oraz spotkaniom biznesowym na różnym szczeblu. 

Kawa ma zadziwiającą moc zawierania i utrzymywania kontaktów społecznych. Na kawę chętnie zapraszamy i bywamy zapraszani. Umawiamy się z przyjaciółmi i współpracownikami. Wpadamy na kawkę do sąsiadki, kolegi lub przyjaciółki. Część z tych kontaktów zmienia się z czasem w rytuał, bez którego trudno wyobrazić sobie udane życie towarzyskie. Kawa bywa również często początkiem miłości. Randka bez kawy wydaje się dziś niekompletna. Magiczna moc kawy pomaga otworzyć umysły i serca. 

Kawa ma pozytywny wpływ na relacje w miejscu pracy. Przerwa (i to nie jedna!) na kawę to chwila wytchnienia i relaksu, która dodaje nowej energii, obniża poziom stresu i pozwala na podtrzymanie przyjaznych kontaktów. Wspólne parzenie i celebracja picia kawy sprzyja rozmowom, integracji i zawieraniu przyjaźni. Pobudzające działanie kofeiny zwiększa kreatywność, pomaga uporać się szybciej z kolejnymi zadaniami oraz znaleźć nowe pomysły i rozwiązania, bez których ciężko rozwijać firmę i zawodowe umiejętności. Kofeina robi swoje! 

Kawiarnie od dawna były i są nadal ulubionym miejscem spotkań pisarzy, poetów i artystów wszelkiej maści. Miejscem spotkań ludzi wymieniających myśli, toczących spory i debaty na zróżnicowane tematy, a także miejscem indywidualnej twórczości. Myśli przy dobrej kawie stają się jaśniejsze, a pomysły pojawiają się same. To właśnie przy kawiarnianych stolikach powstało wiele znakomitych książek, poematów i wierszy oraz teatralnych i filmowych scenariuszy. Kawa to napój dający magiczną moc przedstawicielom wszystkich kreatywnych zawodów – artystów, architektów, konstruktorów, designerów, trendsetterów i kreatorów mody. 

 

KawazMleczkiem.pl